Republic Day 2022: पद्मविभूषण, पद्मभूषण आणि पद्मश्री यांच्यातील फरक जाणून घ्या

Padma Awards: , आणि पुरस्कार हे देशातील सर्वोच्च नागरी सन्मानांपैकी एक आहेत. हे पुरस्कार भारत सरकारकडून दरवर्षी भारतीय नागरिकांना त्यांच्या असाधारण कार्यासाठी दिले जातात. १९५४ साली पद्म पुरस्कारांची सुरुवात झाली. त्यानंतर १९७८ ते १९७९ आणि १९९३ ते १९९७ या कालावधीतील अल्प व्यत्यय वगळता दरवर्षी प्रजासत्ताक दिनानिमित्त त्याची घोषणा केली जाते. या तीन पुरस्कारांमध्ये काय फरक आहे? कोण हा पुरस्कार मिळवण्यास पात्र आहे? याची माहिती जाणून घेऊया. कोण करु शकतो शिफारस? पद्म पुरस्कारांची शिफारस राज्य सरकार/केंद्रशासित प्रदेश प्रशासन, केंद्रीय मंत्रालये किंवा विभाग तसेच उत्कृष्ट संस्थांद्वारे केली जाते. तुम्ही स्वतःही या पुरस्कारासाठी अर्ज करू शकता. यानंतर एक समिती या नावांवर विचार करते. पुरस्कार समितीने शिफारस केल्यानंतर, पंतप्रधान, गृहमंत्री आणि राष्ट्रपती त्यांची मान्यता देतात आणि त्यानंतर प्रजासत्ताक दिनाच्या पूर्वसंध्येला या पुरस्कारांची घोषणा केली जाते. तीन पद्म पुरस्कार एकमेकांपेक्षा कसे वेगळे आहेत याची माहिती घेऊया. पद्मविभूषण पद्म पुरस्कारांमध्ये हा सर्वोच्च पुरस्कार आहे. भारतरत्ननंतर हा भारताचा दुसरा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार आहे. हा पुरस्कार कोणत्याही क्षेत्रातील असाधारण आणि उल्लेखनीय कार्यासाठी दिला जातो. पुरस्कारामध्ये १-३/१६ इंच आकारमानाचा कांस्य बॅज दिला जातो. ज्याच्या मध्यभागी कमळाचे फूल आहे. या फुलाच्या वर-खाली देवनागरी लिपीत पद्मविभूषण लिहिलेले आहे. या बॅजच्यामागे अशोक चिन्ह बनवले आहे. हा पुरस्कार विविध क्षेत्रातील विशिष्ट आणि उल्लेखनीय सेवेसाठी देण्यात येतो. त्यात सरकारी कर्मचाऱ्यांनी केलेल्या सेवांचाही समावेश होतो. पद्मभूषण पद्म पुरस्कारांमध्ये पद्मभूषण हा दुसरा सर्वोच्च पुरस्कार आहे. तसेच हा भारताचा तिसरा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार आहे. या सन्मानामध्ये १-३/१६ इंच आकाराचा कांस्य बॅज दिला जातो. त्यावर डिझाईन असते. कमळाच्या फुलाच्या वर-खाली पद्मभूषण लिहिले आहे. हा सन्मान कोणत्याही क्षेत्रातील प्रतिष्ठित आणि उल्लेखनीय तसेच उच्च श्रेणीतील प्रतिष्ठित सेवेसाठी दिला जातो. पद्मश्री पद्मश्री पुरस्कार हा पद्म पुरस्कारांपैकी तिसरा आणि भारताचा चौथा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार आहे. त्याची रचनाही तशीच आहे. यामध्ये फुलाच्या वर-खाली पद्मश्री लिहिलेले आहे. कला, शिक्षण, उद्योग, साहित्य, विज्ञान, क्रीडा, वैद्यक, समाजसेवा आणि सार्वजनिक जीवन इत्यादी जीवनातील विविध क्षेत्रातील त्यांच्या विशेष योगदानासाठी हा पुरस्कार दिला जातो. पद्म पुरस्काराबद्दल महत्वाच्या बाबी एका वर्षात देण्यात येणाऱ्या पद्म पुरस्कारांची एकूण संख्या (मरणोत्तर आणि परदेशी पुरस्कार वगळता) १२० पेक्षा जास्त नसते. पुरस्कारामध्ये राष्ट्रपतींची सही आणि शिक्का असलेले सनद (प्रमाणपत्र) आणि पदक असतात. समारंभाच्या दिवशी प्रत्येक पुरस्कार विजेत्याचा संक्षिप्त परिचय असलेली स्मरणिकाही जारी केली जाते. पुरस्कार विजेत्यांना मेडलसोबत एक प्रतिकृती देखील देखील प्रदान केली जाते. जी ते त्यांच्या आवडीच्या कोणत्याही कार्यक्रमात/राज्य समारंभात घालू शकतात. हा पुरस्कार म्हणजे कोणती पदवी नाही. लेटरहेड, निमंत्रण पत्रिका, पोस्टर्स, पुस्तके इत्यादींवर पुरस्कार विजेत्याच्या नावाच्या पुढे किंवा मागे उल्लेख केला जाऊ शकत नाही. त्याचा गैरवापर झाल्यास ती व्यक्ती या पुरस्कारापासून वंचित राहील. या पुरस्कारांसोबत रेल्वे/विमान प्रवास इत्यादी स्वरूपात कोणताही रोख भत्ता किंवा सवलत दिली जात नाही. या क्षेत्रात दिले जातात पुरस्कार कला- संगीत, चित्रकला, शिल्पकला, छायाचित्रण, सिनेमा, थिएटर इ. सामाजिक कार्य- समाजसेवा, धर्मादाय सेवा, सामुदायिक प्रकल्पांमध्ये योगदान इ. सार्वजनिक व्यवहार- कायदा, सार्वजनिक जीवन, राजकारण इ. विज्ञान आणि इंजिनीअरिंग- अंतराळ इंजिनीअरिंग, परमाणू, माहिती तंत्रज्ञान, विज्ञानातील संशोधन आणि विकास आणि त्याच्याशी संबंधित विषय इ. व्यापार आणि उद्योग- बँकिंग, आर्थिक गतिविधी, व्यवस्थापन, पर्यटनाला चालना, व्यवसाय इ. औषध- वैद्यकीय संशोधन, आयुर्वेदातील विशेषीकरण, होमिओपॅथी, सिद्ध, अॅलोपॅथी, निसर्गोपचार इ. साहित्य आणि शिक्षण- पत्रकारिता, अध्यापन, पुस्तक लेखन, साहित्य, कविता, शिक्षणाचा प्रसार, साक्षरतेचा प्रचार, शिक्षण सुधारणा इ. नागरी सेवा- उत्कृष्टता/प्रशासनातील उत्कृष्टता इ. सरकारी नोकर इ. खेळ- लोकप्रिय खेळ, ऍथलेटिक्स, साहस, पर्वतारोहण, खेळांना प्रोत्साहन, योग इ. इतर- याशिवाय भारतीय संस्कृतीचे संवर्धन, मानवी हक्कांचे संरक्षण, वन्यजीव संरक्षण/संरक्षण इत्यादी कार्य करणाऱ्यांनाही हा पुरस्कार मिळतो.

from Career News in Marathi: Career News, मराठी Career बातम्या | Maharashtra Times https://ift.tt/32ssbBU
via IFTTT